Zespół Szkół im. Świętej Rodziny w Lutczy

LUTCZA jest dużą wsią nad Stobnicą, w gminie Niebylec, przy ruchliwej, trasie turystycznej Rzeszów - Brzozów, w Bieszczady. Wzmiankowana w 1390 r., kiedy to król Władysław Jagiełło pozwolił na przeniesienie z prawa polskiego na niemieckie wsi Lutcza w województwie sandomierskim (powiat pilznieński). Jej właścicielem był wówczas Czador z Potoka.Zabytkowy kościół w Lutczy

W rejestrze powiatu pilznieńskiego z roku 1508 właścicielem części wsi był Piotr Domaradzki. Miejscowość w obecnych granicach powstała z połączenia istniejących jeszcze w XVI wieku dwóch wsi: Lutczy oraz Domaradza Niżnego, zwanego Zakobylem. Ta ostatnia obecnie jest tylko przysiółkiem Lutczy. Występuje pod nazwą Kobyle.

Według miejscowej tradycji, w widłach Stobnicy i Czarnego Potoka miała być warownia chłopska, jedna z wielu w okresie najazdów Tatarów.

15 czerwca 1943 r. Niemcy wyprowadzili z domów i rozstrzelali na skraju lasu za udzielanie pomocy żołnierzom Armii Krajowej: Józefę Piterę, jej córkę - Stefanię Piterę, Katarzynę Zamorską; Jakuba Janisza, Jana Jakubiaka, Katarzynę Paczkowską i Jozefa Fronia. Zamordowanych pochowano w miejscu stracenia. W roku 1958 wybudowano tu nagrobek.

14 lipca 1943 r. zostali wyprowadzeni przez gestapowców z domu i rozstrzelani: Antonina Froń, Marcjanna Froń i Stanisław Szczęsny. Dom spalono. Zwłoki pochowano na miejscu stracenia. Po wojnie przeniesiono je na cmentarz parafialny.

Kościół Cennym zabytkiem Lutczy jest drewniany kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NP Marii wzniesiony ok. 1464 r. Trójnawowy, wzniesiony w tradycji późnogotyckiej, z bogatym detalem ciesielskim. W początkach XVI wieku przy prezbiterium dobudowano murowaną zakrystię. W następnym stuleciu przy kościele stanęła wieża, która najprawdopodobniej spłonęła już podczas pożaru świątyni w 1670 r. Remontowana w XVII/XVIII w. Wykonano wówczas strop z fasetą, który w nawie wsparto na słupach. Ostatnio odnowiony (1976 r.).

Obecny kościół parafialny, murowany, zbudowany w latach 1958-1962. Warto w nim zwrócić uwagę na piękną polichromię. Umieszczone wysoko na ścianach nawy głównej ponad filarami i w kaplicach malowidła projektowali: Eugeniusz Mucha, Witold Urbanowicz i Julian Jończyk (z Krakowa). Maria i Jerzy Skąpca zaprojektowali witraże, ołtarz główny, boczny i ambonę Tadeusz Szpunar, ławki zaś - ks. Władysław Wilk, ówczesny proboszcz tej parafii. W efekcie wnętrze świątyni harmonijnie łączy tradycje sztuki religijnej z jej głęboką symboliką, z nowymi formami sztuki drugiej połowy XX wieku.
Na podstawie książki Jerzego F. Adamskiego Pogórze Dynowskie